Chiều tà, lắng nghe một bài hát xưa qua giọng ca Yves Montand, mà xao xuyến bâng khuâng.
Anh muốn em nhớ những ngày hạnh phúc khi ta còn nhau.
Cái thủa mà cuộc đời tươi đẹp hơn hôm nay, mặt trời rực rỡ hơn hôm nay.
Những chiếc lá úa gợi lên nỗi đau mất mát.
Em thấy chưa, anh nào đã quên...
Nhữngchiếc lá úa màu gợi nỗi lìa tan,
Những kỷ niệm và cả những tiếc nuối.
Yves Montand, khi còn thanh xuân, đã hát chính bài hát này trong bộ phim "Les Portes de la Nuit" mà ông đóng năm 1946, giữa khung cảnh một vũ hội. Nhưng ở video này, Montand trình bày lại "Les feuilles mortes" khi tuổi đã về chiều. Những lời trên, thay vì cất lên bằng tiếng hát, thì ông khẽ đọc những vần thơ của Jacques Prévert, khiến cả thính phòng sửng sốt. Rồi bất ngờ tiếng nhạc vang lên đưa ông vào nhịp.
Cơn gió bắc đã cuốn đi tất cả trong đêm lạnh lãng quên
Nhưng em thấy đấy, anh vẫn nhớ bài ca em hát cho anh...
Tôi đã thử nghe nhiều ca sĩ thể hiện "Les feuilles mortes" bằng tiếng Pháp như Cora Vaucaire, Juliette Greco... nhưng không ai gợi lên trong tôi niềm cảm hứng sâu đậm như Yves Montand, danh ca người Pháp gốc Ý này. Ông lão trên dưới 60 tuổi ấy có đủ tư cách để, bằng nét mặt và trái tim, nói về những êm đềm mơ mộng, và cả sự tiếc nuối về một cuộc tình xa xưa, như một người lính đã trải đạn bom có đủ tư cách nói về sự khốc liệt của chiến tranh hơn bất cứ ai khác.
Đó là bài ca khi chúng mình bên nhau
Ngày em yêu anh và anh yêu em
Ta đã sống chung đôi
Em, mà anh yêu, và anh mà em yêu.
Nhưng cuộc đời chia rẽ những người yêu nhau
Một cách êm đềm, không gây tiếng động
Và biển sóng xóa nhòa trên cát
Những dấu chân của người tình vắng xa
Motif của lời ca không mới, vẫn là một chuyện tình buồn, với sự đối lập giữa một thực tại có nhau và một thực tại không nhau. Nhưng hơn một lần, Yves Montand đã gây nên cảm thức lắng sâu trong lòng người nghe bằng chất giọng nam trung lãng mạn của ông. Và mỗi lần hát "Les feuilles mortes", ông lại đem đến cho tình khúc buồn này những sắc thái mới, qua một cách thể hiện mới. Đó chính là sự sáng tạo nghệ thuật, mà không phải người nghệ sĩ nào cũng làm được.
Sơ lược về Yves Montand
Yves Montand (1960)
Tên thật là Ivo Livi, sinh ngày 13/10/1921 ở Monsummano Alto (Toscane, Ý). Năm 1923, khi phát xít Mussolini hoành hành ở quê hương, ông theo gia đình trốn sang Pháp, và sống ở một khu phố nghèo khổ thuộc thành phố Marseille, rồi đổi tên thành Yves Montand và về sau nhập quốc tịch Pháp. Không chỉ là ca sĩ, Yves Montand còn là một diễn viên điện ảnh, một nhà biên đạo múa.
Ông mất ngày 9/10/1991 tại Senlis (Oise, Pháp).
Les feuilles mortes
Đây nguyên là một bài thơ của thi sĩ Pháp Jacques Prévert, được phổ nhạc bởi Joseph Kosma, một nhà soạn nhạc người Hungari. Năm 1947, một ca sĩ kiêm nhạc sĩ sáng tác người Mỹ tên là Johnny Mercer đã, lần đầu tiên, viết lời tiếng Anh cho ca khúc này, đặt tựa là "Autumn Leaves".
Lời ca khúc "Les feuilles mortes" :
Oh ! je voudrais tant que tu te souviennes
Des jours heureux où nous étions amis.
En ce temps-là la vie était plus belle,
Et le soleil plus brûlant qu'aujourd'hui.
Les feuilles mortes se ramassent à la pelle.
Tu vois, je n'ai pas oublié...
Les feuilles mortes se ramassent à la pelle,
Les souvenirs et les regrets aussi
Et le vent du nord les emporte
Dans la nuit froide de l'oubli.
Tu vois, je n'ai pas oublié
La chanson que tu me chantais.
{Refrain:}
C'est une chanson qui nous ressemble.
Toi, tu m'aimais et je t'aimais
Nous vivions tous les deux ensemble,
Toi qui m'aimais, moi qui t'aimais.
Mais la vie sépare ceux qui s'aiment,
Tout doucement, sans faire de bruit
Et la mer efface sur le sable
Les pas des amants désunis.
Les feuilles mortes se ramassent à la pelle,
Les souvenirs et les regrets aussi
Mais mon amour silencieux et fidèle
Sourit toujours et remercie la vie.
Je t'aimais tant, tu étais si jolie.
Comment veux-tu que je t'oublie ?
En ce temps-là, la vie était plus belle
Et le soleil plus brûlant qu'aujourd'hui.
Tu étais ma plus douce amie
Mais je n'ai que faire des regrets
Et la chanson que tu chantais,
Toujours, toujours je l'entendrai !
{Refrain}
